مهندسی ژاپنی ها در پل عابر چوبی در دهانه 26 متری با طراحی چشم نواز در یوکوهاما
پل عابر TAC.T سازه ای در دهانه 26 متری با الوارهای 12 سانتی متری چوب
پل عابر TAC.T واقع در مرکز فناوری پیشرفتهٔ Taisei در یوکوهاما؛ طرحی است به دست دفتر Taisei Design Planners Architects & Engineers که قصد دارد علاوه بر ایجاد مسیر ارتباطی بین ساختمانهای آزمایشگاهی و اداری، تجربهای از حضور در میان طبیعت و نور برای پژوهشگران فراهم کند. مجله معماری 23گانه این پروژه را نمونهای از معماری زیرساختی پایدار و نوآورانه معرفی میکند.
مشخصات پروژه
- معماران: Taisei Design Planners Architects & Engineers و Masaharu Seki و Tomoyuki Wako
- موقعیت: یوکوهاما، استان Kanagawa، ژاپن
- زیربنا: حدود ۱۰۲ متر مربع
- سال تکمیل: ۲۰۲۳
- کاربری: پل عابر پیاده (مسیر پیاده بین ساختمان اداری و آزمایشگاهی)
سبک معماری پروژه
در پروژه TAC.T پل معاصر با تأکید زیاد بر مواد طبیعی و طراحی زیست محیطی ساخته شده است. فرم پل ساده اما بلند و باریک است؛ استفاده از چوب با قطر کم (small-diameter timber) به شکلی نوآورانه در ساختار اصلی به کار رفته است، به همراه بتن دوستدار محیط زیست برای پایهها (پِیرها). طراحی نور، سایه، باد و حس تعویض فضایی در طول مسیر عابر، از مؤلفههای اصلی سبک است.
مفاهیم طراحی پروژه
- استفاده گسترده از چوب با قطر کوچک جهت کاهش اثر کربنی پروژه، ارتقای پایایی و امکان تعویض قطعات به دلیل وزن و ابعاد مناسب
- ترکیب قاب چوبی با قاب پیشتنیده برای دستیابی به دهانهٔ بلند (۲۶ متر) با حفظ استحکام و مقاومت در برابر شرایط خارجی
- پوشش محافظ چوب (T-WOOD COAT®) جهت بهبود مقاومت در برابر آبوهوا، نور فرابنفش و طول عمر بیشتر مصالح چوبی در فضای بیرونی
- استفاده از بتن کمکربن (eco-friendly concrete) برای پایههای پل جهت کاهش آلاینده و ردپای کربن کلی پروژه
ویژگیهای کلیدی پروژه
- دهانه بلند ۲۶ متر ضمن استفاده از چوب کوچکقطر ۱۲۰×۱۲۰ میلیمتر، که چالش ساخت و استحکام را به همراه داشته است
- امکان تعویض آسان اعضای چوبی که در معرض فرسایش هستند، به دلیل طراحی اتصال بولتی جدید با مقاومت بالا و سختی مناسب
- پایههای پل (پیرها) ساخته شده از بتن پایدار کمکربن برای کاهش انتشار گازهای گلخانهای
- پوشش محافظ برای چوب جهت دوام در شرایط باران، رطوبت و تابش مستقیم آفتاب
پلان معماری
پلان پل شامل مسیر مستقیم عابر با اسکلت ساختاری چوبی و قاب پیشتنیده به همراه پایهها است. طراحی پل بر سطحی تقریباً یکنواخت ساخته شده است و اتصالات و تقاطعها به گونهای طراحی شدهاند که نیروها به خوبی منتقل شوند و تعویض قطعات چوبی ساده باشد. پلان تأکید دارد بر باز بودن دید در دو سمت پل و جریان نور طبیعی.
بیوگرافی معمار پروژه
دفتر Taisei Design Planners Architects & Engineers یکی از دفاتر پیشرفتهٔ ژاپن است که پروژههای متعددی در زمینهٔ زیرساخت، ساختمانهای آموزشی، اداری و فضاهای عمومی دارد. Masaharu Seki و Tomoyuki Wako از معماران اصلی این پروژه هستند. این دفتر تمرکزش بر طراحی عملکردی، پایدار و استفاده از فناوریهای نوآورانه در مصالح و ساخت دارد.
مصالح و متریال استفاده شده
- چوب کوچکقطر تجاری (small-diameter timber) ابعاد ۱۲۰×۱۲۰ میلیمتر برای اعضای باربر اصلی پل
- قاب پیشتنیده ترکیبی از چوب و سازههایی برای افزایش استحکام کششی و خمشی
- پوشش محافظ چوب (T-WOOD COAT®) جهت جلوگیری از آسیبهای آبوهوا، ترک خوردگی و فرسایش ناشی از نور خورشید و رطوبت
- بتن دوستدار محیط زیست (eco-friendly concrete) برای پایهها (پیرها)
جوایز و افتخارات
- پروژه در لیست نامزدهای «جایزه طراحی فضای ژاپن ۲۰۲۴ (Japan Spatial Design Award)» بوده است.
- تاییده عمومی در رسانههای معماری به دلیل استفاده نوآورانه از چوب با قطر کم در دهانهٔ بلند و توجه به کاهش انتشار کربن دریافت کرده است.
چپرسشهای متداول
۱. چرا از چوب کوچکقطر استفاده شده است؟
چوب کوچکقطر سبکتر و ارزانتر است، حمل و نصب آن سادهتر است و امکان تعویض اعضا در صورت فرسایش وجود دارد؛ پروژه TAC.T پل نشان داده است که میتوان با ترکیب مناسب ساختاری دهانه بلند را با این نوع چوب ساخت.
۲. چگونه مقاومتی در برابر شرایط محیطی فراهم شده است؟
با استفاده از پوشش محافظ مخصوص چوب (T-WOOD COAT®) و همچنین ترکیب قاب پیشتنیده برای کاهش بار استرس بر چوب و تضمین دوام در برابر آبوهوا و نور فرابنفش.
۳. بتن دوستدار محیط زیست چه تأثیری دارد؟
بتن ویژه به کار رفته در پایههای پل باعث کاهش انتشار گازهای گلخانهای در مرحله ساخت شده است؛ این ماده نسبت به بتن معمولی اثر زیستمحیطی کمتری دارد.
۴. طول عمر این پل چگونه تضمین شده است؟
طراحی امکان تعویض قطعات چوبی، محافظت در برابر شرایط جوی، ترکیب قاب پیشتنیده برای استحکام بیشتر و مراقبت نگهداری دورهای از عرصههای چوبی برای حفظ ساختار و ایمنی پل را فراهم کرده است.
سامانه مقررات ملی ساختمان
سامانه مقررات ملی ساختمان پلتفرم هوشمند مباحث ۲۳گانه مقررات ملی ساختمان است که امکان جستجوی ضوابط مربوط به طراحی سازه، معماری، برق و مکانیک را برای معماران و مهندسان این رشته ها فراهم میکند.
