پروژه مسکونی Cedrus واقع در تهران، طرحي است از دفتر NextOffice به سرپرستی علیرضا تقهبانی. این ساختمان با هدف پاسخگویی به چالشهای تراکم و همسایگی در بافت شهری، تلاش کرده است مرز بین عمومی و خصوصی را بازبینی کند. مجله معماری 23گانه این اثر را نمونهای از تلفیق نماهای بافتگرا، مصالح سنتی و مفهوم «سومین نما» در معماری شهری معرفی میکند.
این ساختمان با سبکی معاصر طراحی شده است که در آن نماهای آجری به عنوان عنصر غالب، همراه با احجامی متنوع از حجم کلی بنا دیده میشوند. پیشآمدگیها، تراسها و بالکنها در طبقات بالا شکل گرفتهاند تا میان فضای خصوصی هر واحد و فضای شهری اطراف واسطهای ایجاد کنند. نماها ریتم عمودی دارند و توزیع ارتفاع متناسب با ساختمانهای مجاور حفظ شده است.
پلان ساختمان متناسب با زمین و تراکم اطراف طراحی شده است؛ طبقات پایینتر نزدیک به ارتفاع ساختمانهای مجاور، طبقات بالاتر با بالکنها و پیشآمدگیها افزایش ارتفاع دارند. بالکنها در جبهه های مختلف تعبیه شدهاند تا نورگیری و دید مناسب برای واحدها فراهم گردد. فضای داخلی واحدها تابعی و منظم طراحی شده تا ارتباط دیدی و دسترسی میان فضاها مناسب باشد.
دفتر NextOffice به سرپرستی علیرضا تقهبانی یکی از دفاتر معماری فعال در تهران است که پروژههایی با حساسیت به نور، نما، تعامل با فضای شهری و مصالح محلی انجام داده است. پروژه Cedrus یکی از نمونههای برجستهٔ کارنامهٔ ایشان است که توانسته در تراکم شهری تهران مفهوم نما و ارتفاع را بازتعریف کند.
در منابع قابل دسترس اطلاعاتی مبنی بر جوایز رسمی بینالمللی برای پروژه منتشر نشده است؛ اما در محافل معماری ایران توجه به طراحی نما، استفاده از بالکن بهعنوان فضای واسطه و نحوهٔ پاسخ به بافت شهری قابل توجه بوده است.
۱. چرا نمای آجری انتخاب شده است؟
آجر مصالحی است که حسی از دوام، محلی بودن و بافت ملموس برای نما ایجاد میکند؛ در این پروژه با فرمها و پیشآمدگیها ترکیب شده تا نمایی زنده و قابل خواندن برای عابران خیابان ایجاد کند.
۲. مفهوم «سومین نما» در این پروژه چگونه شکل گرفته است؟
به دلیل چسبیدگی ساختمانها در تهران، نماهایی که معمولاً دیده نمیشوند (مانند جبهههای پشتی یا دیوارهایی که بین ساختمانها هستند) در این پروژه با استفاده از بالکنها، پیشآمدگیها و تغییر حجم کنترل شدهاند تا به نمای شهری کمک کنند.
۳. چگونه نور طبیعی به واحدها وارد میشود؟
با تعبیه بازشوها در نماهای مناسب، استفاده از بالکنها و پیشآمدگیها، و همچنین تغییر فرم پلان در طبقات بالاتر، نورگیری مناسب برای واحدهای مختلف فراهم شده است.
۴. آیا حریم خصوصی واحدها در این ساختمان حفظ شده است؟
بله، از طریق عقبنشینی نما، استفاده از تراس و بالکن بهعنوان بافر بین فضای خصوصی داخلی و فضای بیرونی خیابان؛ همچنین شکل و جهت بازشوها در نماهای روبه خیابان و پشت ساختمان کنترل شدهاند.
سایت ۲۳گانه به عنوان پلتفرمی هوشمند دسترسی رایگان را برای مهندسان و معماران فراهم کرده است. این سامانه به کاربران امکان میدهد بدون هزینه اضافی به مقررات ملی ساختمان دسترسی یابند و ضوابط مورد نیاز برای طراحی و اجرای پروژهها را بهسادگی پیدا کنند.